Navigation

Lý thuyết Tin 10 Kết nối tri thức Bài 1: Thông tin và xử lí thông tin

tin học 10 kntt bài 1, lí thuyết thông tin và xử lí thông tin - Tịn học 10
lý thuyết Thông tin và xử lí thông tin

{tocify} $title = {Mục lục bài viết} {getToc} $title={Table of Contents} $count={Boolean} $expanded={Boolean}

1. Thông tin và dữ liệu

a) Quá trình xử lí thông tin

- Thông tin là tất cả những gì mang lại cho chúng ra hiểu biết. Như vậy, thông tin gắn với quá trình nhận thức.

- Quá trình xử lí thông tin của máy tính gồm các bước sau:

+ Bước 1: Tiếp nhận dữ liệu

Máy tính tiếp nhận dữ liệu theo hai cách thường gặp:

Cách 1: Từ các thiết bị, ví dụ tệp hình ảnh từ máy quét là dữ liệu.

Cách 2: Từ bàn phím do con người nhập, ví dụ khi soạn một văn bản, thông tin của người nhập thành dữ liệu.

+ Bước 2: Xử lí dữ liệu

Ví dụ, từ nhiệt độ trung bình của nhiều năm gần đây, các phần mềm chuyên dụng có thể cho chúng ra biết khuynh hướng Trái đất đang nóng dần lên.

+ Bước 3: Đưa ra kết quả

Máy tính có thể đưa ra theo hai cách:

Cách 1: Dữ liệu được thể hiện dưới dạng văn bản, âm thanh, … mà con người có thể hiểu được.

Cách 2: Lưu dữ liệu lên một vật mang tin như thẻ nhớ hoặc chuyển thành dữ liệu đầu vào cho một hoạt động xử lí khác.


[next]
b) Phân biệt dữ liệu và thông tin

Tình huống:

Có các ý kiến như sau về dữ liệu của một bài giảng môn Ngữ Văn:

An: Bài ghi trong vở của em là dữ liệu.

Minh: Tệp bài soạn bằng Word của cô giáo là dữ liệu.

Khoa: Dữ liệu là tệp video ghi lại tiết giảng của cô giáo.

Gợi ý đáp án tin học 10 kntt SGK trang 4

ĐÁP ÁN: Hiện

Cả ba bạn đều nói đúng, do có thể có nhiều loại dữ liệu khác nhau của một thông tin bài giảng.

- Trong tin học, dữ liệu là thông tin đã được đưa vào máy tính để máy tính có thể nhận biết và xử lí được.

- Thông tin là ý nghĩa của dữ liệu.

- Thông tin và dữ liệu độc lập tương đối với nhau:

+ Có thể có nhiều loại dữ liệu khác nhau của một thông tin như bài ghi trong vở của trò, tệp bài soạn của cô giáo hay video ghi lại tiết giảng đều là dữ liệu của một bài giảng.

+ Nếu dữ liệu không đầy đủ thì không xác định được chính xác thông tin.

Ví dụ: Dữ liệu “39oC” trong một bộ dữ liệu về thời tiết mang thông tin “trời rất nóng” nhưng dữ liệu “39oC” trong một bộ dữ liệu về bệnh án lại mang thông tin “sốt cao”.

⇒ Như vậy, thông tin có tính toàn vẹn, được hiểu đúng khi có đầy đủ số liệu, nếu thiếu dữ liệu thì có thể làm thông tin bị sai hoặc không xác định được.

+ Với cùng bộ dữ liệu, cách xử lí khác nhau có thể đem lại thông tin khác nhau.

Ví dụ: Thời tiết của một ngày có thể được tổng hợp theo vùng để biết phân bố lượng mưa trong ngày hoặc làm cơ sở để dự báo thời tiết ngày hôm sau.

- Việc xử lí các bộ dữ liệu khác nhau cũng có thể đưa đến cùng một thông tin.

Ví dụ: Xử lí dữ liệu về băng tan Bắc Cực hay cường độ bão nhiệt đới đều có thể kết luận sự nóng lên của Trái Đất.



Em hãy cho một ví dụ về một thông tin có nhiều cách thể hiện dữ liệu khác nhau

ĐÁP ÁN: Hiện

Thông tin của công dân có thể ghi vào vào danh sách trong tệp bảng tính, có thể hiện thông qua mã vạch QR( QR code), hoặc ghi vào chip của thẻ CCCD.

Mỗi dân tộc có hệ thống các chữ cái của riêng mình để biểu diễn thông tin dưới dạng văn bản. Cùng 1 thông tin thì mỗi ngôn ngữ có cách viết khác nhau.

Để tính toán, chúng ta biểu diễn thông tin dưới dạng các con số và kí hiệu toán học.

? Em hãy cho một ví dụ về dữ liệu thể hiện nhiều thông tin khác nhau. Tính toàn vẹn của thông tin được thể hiện như thế nào trong ví dụ này?

Gợi ý trả lời câu hỏi sgk tin học 10 kntt trang 8

ĐÁP ÁN: Hiện

Ví dụ 1. Ngày sinh của một người thể hiện ba thành phần: Ngày, tháng, năm. Thiếu bất kì thành phần nào cũng không thể xác định thông tin

Ví dụ 2. "39 độ" trong bản tin dự báo thời tiết có nghĩa là trời rất nóng

"39 độ" trong nhiệt kế là thân nhiệt sốt cao.

=> Như vậy thông tin có tính toàn vẹn, nếu không đủ dữ liệu có thể làm thông tin bị hiểu sai.



2. Đơn vị lưu trữ thông tin

- Máy tính không truy cập trong bộ nhớ tới từng bit mà truy cập theo từng nhóm bit. Nghĩa gốc của “byte” là một đơn vị dữ liệu dưới dạng một dãy các bit có độ dài nhỏ nhất có thể truy cập được.

- Các máy tính ngày nay đều tổ chức bộ nhớ trong thành những đơn vị lưu trữ có độ dài bằng bội của byte như 2, 4 hay 8 byte.

- Byte là đơn vị đo lượng lưu trữ dữ liệu (thường được gọi là đơn vị lưu trữ thông tin)

- Các đơn vị đo dữ liệu hơn kém nhau 210 = 1024 lần

- Bảng các đơn vị lưu trữ dữ liệu:

bảng đơn vị lưu trữ dữ liệu

? 1. Định nghĩa nào về Byte là đúng?

a) Là một kí tự

b) Là đơn vị dữ liệu 8 bit

c) Là đơn vị đo tốc độ của máy tính

d) Là một dãy 8 chữ số

ĐÁP ÁN: Hiện
B

?2. Quy đổi các lượng tin sau ra KB

a) 3 MB

b) 2 GB

c) 2048 B

ĐÁP ÁN: Hiện

a)3x210 KB

b)2x210MB=2x210x210KB(2x1024^2) =2x220KB=2097152KB

c)2048/1024(210)=2KB



3. Lưu trữ, xử lí và truyền thông bằng thiết bị số

Thiết bị số có các ưu điểm:

- Giúp xử lí thông tin với năng suất rất cao và ổn định.

- Có khả năng lưu trữ với dung lượng lớn, giá thành rẻ, tìm kiếm nhanh và dễ dàng.

- Có khả năng truyền tin với tốc độ rất lớn.

- Giúp thực hiện tự động, chính xác, chi phí thấp và tiện lợi hơn một số việc

Em hãy so sánh việc gửi thư qua đường bưu điện và gửi thư điện tử

ĐÁP ÁN: Hiện

- Gửi điện tử rất nhanh, chỉ cần vài giây đến vài chục giây để chuyển một thư điện tử đến bất kì họp thư điện tử nào trên toàn thế giới

- Thư điện tử có thể kèm theo dữ liệu lớn

- Có thể gửi một thư điện tử đồng thời tới nhiều người

- Thư được lưu, có thể tìm và đọc lại dễ dàng

Một cuốn sách A gồm 200 trang (có hình ảnh) nếu lưu trữ trên đĩa chiếm khoảng 5 MB.Hỏi một đĩa cứng 40 GB thì có thể chứa được khoảng bao nhiêu cuốn sách có lượng thông tin xấp xỉ như cuốn sách A ? (giả sử 1GB = 1000MB)

Gợi ý: Quy đổi dung lượng về cùng đơn vị MB.

Sau đó, thực hiện phép chia để ra số cuốn:

40GB=40000MB/5MB= 8000 Cuốn

4. Giả sử để số hóa một cuốn sách kể cả văn bản và hình ảnh cần dữ liệu khối lượng dữ liệu khoảng 50 MB. Thư viện của trường có khoảng 2000 cuốn sách, Nếu số hóa thì cần khoảng bao nhiêu GB để lưu trữ? Có thể chứa nội dung đó trong thẻ nhớ 256GB hay không?

ĐÁP ÁN: Hiện
50x2000=100.000MB/1024(210)=97,7GB
Có thể chứa trong thẻ nhớ 256GB

5. Ví dụ Bạn Linh có USB có dung lượng là 2GB. Linh muốn lưu trữ 6 tệp tin như sau:

1. Hinh_Sinh_Nhat.jpg có size: 582 KB

2. Hinh_Tieng_Anh.jpg có size: 827KB

3. MoveMaker.exe có size: 120KB

4. OUTLOOK.exe có size: 15 673KB

5. Thuyet_trinh_tieng_Anh.ppt có size: 27KB

6. Tinh Toán của mẹ.xlsx có size: 43KB

? USB Có đủ chứa dung lượng của 6 tệp hay không? Vì sao

Gợi ý:

- Quy đổi về cùng đơn vị là KB. USB có dung lượng 2GB=2X1024X1024 = 2 097 152KB

- Dung lượng tệp tin cần tính theo đơn vị KB là: 582+827+120+15673+27+43=17 272KB

Kết luận: có thể dùng USB 2GB lưu trữ 6 tệp trên.

Share
Next
Newer Post
Previous
This is the last post.

GDPT2018

Post A Comment:

0 comments: